Thị trường ô tô Việt: Cuộc đua không cân sức

Với doanh số mỗi năm tăng lên vài chục phần trăm, Việt Nam được đánh giá là thị trường ô tô hấp dẫn nhất khu vực ASEAN, đặc biệt là trong bối cảnh thuế nhập khẩu những dòng xe dung tích xi-lanh dưới 2.0L từ khu vực ASEAN sẽ giảm về mức 0% trong năm tới. Tuy nhiên, cơ hội không chia đều cho tất cả, việc dòng vốn ngoại đổ dồn vào lĩnh vực này trong năm 2017 là một tín hiệu báo trước một cuộc cạnh tranh không cân sức.

Cạnh tranh không nổi ô tô giá rẻ

“Nếu bỏ hẳn Thông tư 20, chúng tôi vẫn thua” - đó là khẳng định của ông Nguyễn Tuấn, Giám đốc Công ty CP Thiên Anh Phúc - một doanh nghiệp nhập khẩu ô tô tại Hà Nội. Ông Nguyễn Tuấn cho biết, Thông tư 20 sau hơn 5 năm áp dụng đã ảnh hưởng rất lớn tới nhiều doanh nghiệp nhập khẩu ô tô với quy định thương nhân nhập khẩu ô tô từ 9 chỗ ngồi trở xuống buộc phải có giấy chỉ định hoặc giấy ủy quyền là nhà nhập khẩu, nhà phân phối chính hãng sản xuất hoặc kinh doanh loại ô tô đó hay có hợp đồng đại lý của chính hãng sản xuất, kinh doanh loại ô tô đó đã được cơ quan đại diện ngoại giao Việt Nam ở nước ngoài hợp pháp hóa lãnh sự.

Do làm ăn khó khăn, doanh nghiệp nhập khẩu ô tô ngày càng teo tóp, hiện tại chỉ còn khoảng 20 doanh nghiệp. Số này chỉ được phép buôn bán xe cũ chứ không được quyền nhập khẩu xe mới. Ở thời điểm này, ông Nguyễn Tuấn cho rằng, dù Thông tư 20 đã được bãi bỏ thì những doanh nghiệp này cũng không "dám nghĩ đến kinh doanh ô tô nữa” khi làn sóng ô tô giá rẻ sẽ tràn vào Việt Nam.

Số liệu của Tổng cục Hải quan trên một số trang tin tức ô tô cho thấy, hết tháng 1/2017, cả nước nhập hơn 7.300 xe ô tô, tăng hơn 1.500 chiếc so với cùng kỳ năm 2016 (khoảng 5.800 chiếc). Tháng 1/2017, mỗi chiếc xe nhập về Việt Nam có mức giá khoảng 20.800 USD/chiếc (chưa bao gồm thuế), giảm đến 4.500 USD/chiếc so với cùng thời điểm của năm ngoái (25.300 USD/chiếc).

Thực tế này đã dự báo một cuộc đua xe giá rẻ đến từ thị trường ASEAN và Ấn Độ, bởi lượng xe nhập từ các nước này đã chiếm hơn 70% tổng lượng xe nhập.

Vốn ngoại đè bẹp doanh nghiệp nhỏ

Trước những khó khăn bủa vây, hiện tại, nhiều doanh nghiệp nhập khẩu ô tô tư nhân đã tính đến chuyện chuyển hướng kinh doanh xe ô tô bình dân. Vài năm trở lại đây, không những không được nhập khẩu ô tô mới mà ngay cả việc nhập khẩu ô tô cũ cũng khó khăn do những quy định liên tục thay đổi - Chủ một showroom ô tô cũ nhập khẩu trên đường Tố Hữu (quận Hà Đông, Hà Nội) cho biết.

Mức thuế tăng lên đẩy giá ô tô cũ tăng, lãi giảm cũng không đủ bù chi phí mặt bằng, nhân công. Do đó, chủ doanh nghiệp này quyết định đăng ký kinh doanh lại nhằm tập trung phân phối một số thương hiệu xe nhập khẩu bình dân.

Bộ Kế hoạch và Đầu tư thống kê, vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) gần đây có xu hướng đổ mạnh vào lĩnh vực kinh doanh ô tô. Cụ thể, trong năm 2016, số dự án FDI cấp mới vào ngành kinh doanh buôn bán ô tô đã tăng thêm trên 505 dự án, xếp thứ 2 về các ngành thu hút FDI lớn nhất vào Việt Nam, xếp trên cả lĩnh vực thu hút nhiều FDI trong mấy năm qua là lĩnh vực bất động sản.

Cục Đăng ký và Quản lý kinh doanh (Bộ Kế hoạch và Đầu tư) nhận định, việc có nhiều dự án FDI tập trung buôn bán ô tô là do cơ chế, chính sách thuế đối với các loại ô tô đang được cởi bỏ và nhiều nhà đầu tư đã nhìn thấy cơ hội kinh doanh từ thị trường Việt Nam.

Nguồn: xehay.vn